Verder Terug Inhoud

2. Achtergrond Informatie

Een monitorbeeld wordt in feite net zo opgebouwd als het schrijven van letters op een blaadje. Laten we eens een voorbeeld nemen.

2.1 Op Papier

Maar een blaadje helemaal volgeklad met letters is niet mooi, daarom spreken we af dat er een linker-, rechter-, boven- en ondermarge moet komen waar er geen letters staan. Goed, we spreken af dat er links en rechts een marge is van 80 letters breed (80 spaties) en dat er boven 22 en onder 23 regels niet beschreven worden. Het resultaat is dat er blaadjes geschreven worden waar altijd 640 letters op een regel staan en altijd 480 regels op een blaadje staan. Mooi gecentreerd. Maar het schrijven gaat echter zo snel dat er altijd drie mensen aanwezig moeten zijn, namelijk een om te schrijven, een om de blaadjes om te slaan en een om de schrijver te helpen om de pen weer van het eind naar het begin van een regel te helpen. Nadat een regel volgeschreven is zal de degene die de pen weer terugbrengt van het eind van een regel naar het begin van een regel een seintje moeten krijgen. We spreken af dat dat signaal wordt gegeven 24 spaties na de laatste letter, dus eigenlijk op letter (= spatie) 664. Hij krijgt de tijd tot letter 760 om de pen daadwerkelijk naar links terug te brengen. (dat is dus 40 spaties voor het begin van een nieuwe letterreeks).

Voor degene die de blaadjes omslaat geldt ongeveer hetzelfde. Vanaf regel 491 tot 493 krijgt hij de tijd om zijn werk te doen.

2.2 Videokaart

Goed begrepen wat hierboven staat? Mooi, dan gaan we het nu eens anders bekijken. Je VGA kaart werkt namelijk precies hetzelfde. Lees voor letters: pixels Lees voor regels: lijnen Lees voor blaadjes: beelden Lees voor aantal beelden per seconde: refresh-rate Dan moet je het eigenlijk al snappen.

# 640x480 @ 60 Hz, 31.5 kHz hsync
Modeline "640x480"     25.200 640  664  760  800   480  491  493  525

  • 640x480: aantal zichtbare pixels (letters)
  • 60Hz: aantal beelden per seconde (refresh-rate, aantal blaadjes per seconde)
  • 31.5kHz: 31500Hz = 31500 lijnen per seconde
  • 25.200 (kHz): 25200000 pixels per seconde (letters)
  • 640: aantal zichtbare pixels (daadwerkelijk geschreven letters)
  • 664: begin van de H-sync (horizontal synchronisation) (breng pen terug naar begin regel)
  • 760: eind van de H-sync (horizontal synchronisation)
  • 800: het totaal aantal pixels per lijn (letters per regel, inclusief
  • marge-spaties)
  • 480: totaal aantal zichtbare lijnen (zichtbare regels)
  • 491: begin V-sync (vertical synchronisation) (sla blaadje om)
  • 493: eind V-sync: nieuw blaadje ligt klaar
  • 525: totaal aantal regels op een blaadje
  • Deze modeline wordt via de driver naar de VGA-kaart gestuurd. Hiermee worden een aantal opdrachten gegeven aan de VGA-kaart:

    Wil je eens voor de lol het zwarte deel van het beeld bekijken, zet dan getal 7 en 8 (491 en 493) eens op 240 en 242. Je zult dan zien dat het beeld in tweeen is geknipt waarbij het onderste deel boven staat en het vice versa. Dit komt omdat je dan de VGA-kaart opdracht geeft om de monitor te vertellen dat hij de elektronenstraal naar boven moet brengen ergens in het midden van het beeld.

    De parameters +Vsync -Vsync +Hsync en -Hsync

    Deze parameters geven of de synchronisatiesignalen voor de verticale en horizontale synchronisatie positief danwel negatief zijn. Bij een positief signaal is de logische '0' ook daadwerkelijk nul volt en de logische '1' vijf volt. Bij een negatief sync signaal is dat precies andersom. Dit werd vroeger vooral gebruikt om verschillende resoluties bij gelijke monitorfrequenties te onderscheiden. Bijvoorbeeld de modes 720x350 en 720x400 hadden beide een horizontale frequentie van 31500Hz en een verticale frequentie van 70Hz. Om de monitor nou onderscheid te laten maken tussen de twee modes werd de polariteit omgedraaid: 720x350 had +Hsync en -Vsync en 720x400 werd met -Hsync en +Vsync aangestuurd. Tegenwoordig gebruiken de microprocessoren in monitoren dit ook wel om bepaalde standaard modes te herkennen.


    Verder Terug Inhoud