Is Linux moeilijker te leren dan Windows? / Is Linux gebruikersvriendelijk?
Linux is een krachtig en geavanceerd besturingssysteeem. Als je gewoon wat bestanden wilt kopiëren en films wilt bekijken (de laatste versies van KDE 3.01 en Gnome 2.0 zijn op moment van schrijven veel beter), dan zou het net zo eenvoudig moeten zijn als onder Windows. Natuurlijk zijn er verschillen in de wijze waarop bestanden worden weergegeven een een paar kleine ergernissen met de interface, en daar moet je je bewust van zijn. Als je echter de interne details wilt leren kennen of de performance van het systeem wilt verbeteren, dan is de opdrachtregel (terminal of shell) de enige manier daarvoor. Mensen met enige UNIX achtergrond vinden alles wellicht vergelijkbaar. Als je dat geluk niet hebt dan vindt je de opdrachten wellicht vergelijkbaar met die van DOS. De opdrachtregel is veel krachtiger en kan dingen bereiken waar je bij het gebruik van een grafische interface geeneens een idee van zou hebben. Ik raad je aan je bij de grafische interface te houden en de opdrachtregel later gaat proberen zodra je je comfortabel voelt bij het systeem. Laat angst je niet in de weg staan bij je onderzoek. Maak van kritieke bestanden voordat je ze gaat wijzigen als voorzorgsmaatregel een backup.
Mijn favoriete software/hardware werkt niet onder Linux. Wat kan ik doen?
Verzeker je ervan dat er geen Linux-versie is van die software. Als het echt een bekende toepassing is, dan kan er een vergelijkbare kloon voor zijn. Neem contact op met de software-ontwikkelaar om te vragen of er spoedig iets zal worden ontwikkeld. Het spijt me als dit niet zo is, ik kan je in dat geval niet helpen, maar je kunt me wel mailen, waarop ik zal proberen je te laten weten wat ik kan vinden. Als het om hardware gaat, dan kun je proberen om op de site van de hardwarefabrikant te zoeken naar een Linux-driver. Een aantal fabrikanten is gestart met ondersteuning voor onder Linux. Wellicht dat er ook onofficiële versies zijn. Probeer een zoekmachine zoals http://www.google.com/linux voor de laatste drivers. Als je hardware erg nieuw is, dan is er wellicht nog niets voor onder Linux beschikbaar en zul je moeten wachten totdat het wat is bezonken voordat je begint te informeren. Nieuwere kernels ondersteunen gewoonlijk meer devices. Als je hardware niet door de fabrikant of iemand anders wordt ondersteund, dan kun je waarschijnlijk niet veel meer doen dan de fabrikant lastig vallen of een eigen devicedriver schrijven (alhoewel ik dat niet als een optie beschouw voor de meeste gebruikers).
Is Linux virus-vrij?
Nee. Linux op zichzelf is niet immuun voor virussen, wormen of Trojan horses, maar het maakt gebruik van een strict beveiligingssysteem wat het effect van virussen vermindert, tenzij je een systeem als root gebruiker draait (wat nooit is aan te bevelen). Er zijn slechts een paar Linux virussen en over het algemeen kun je er relatief zeker van zijn dat een virus je systeem niet zal aanvallen. Je hoeft geen gebruik te maken van antivirus-software. Wellicht dat dit nog verandert in de nabije toekomst, wanneer Linux populairder wordt, dus je moet je hoe dan ook bewust zijn van de beveiliging en daarmee gerelateerde kwesties.
Is Linux stabiel?
Ja, maar niet crash proof. Linux machines worden gewoonlijk meer als servers dan als desktop besturingssystemen gebruikt. Er is van bekend dat het stabieler is dan Windows. Instabiliteit is voor desktopgebruikers waarschijnlijk niet veel meer dan een irritatie, maar kan voor anderen een verlies aan productiviteit, geld of zelfs het leven betekenen voor kritiek gebruik. Linux wordt vaak ingezet voor Webservers of bestandsservers. De uptime (de hoeveelheid tijd na de laatste reboot) van deze systemen bestaat gewoonlijk uit maanden of zelfs jaren, en dat op zichzelf verklaart de stabiliteit van Linux-systemen. Gewoonlijk bevat het minder programmeerfouten dan Windows. Zelfs als een toepassing onder Linux vastloopt, dan hoeft waarschijnlijk niet het gehele systeem vast te lopen, in tegenstelling tot Windows.
Is Linux veilig?
Ja. Het bevat minder aan de beveiliging gerelateerde programmeerfouten dan Windows. Om redenen vergelijkbaar wat in het vorige antwoord uiteen werd gezet, hebben we voor servers een veilig systeem nodig. Linux werd als vanaf het begin van de ontwikkeling ontworpen met beveiliging in gedachten, dus je kunt tamelijk zeker zijn van de beveiliging onder Linux. Je moet je er echter bewust van zijn dat geen enkel besturingssysteem 100% vrij is van fouten. Als systeembeheerder moet je aan beveiliging gerelateerde issues zien bij te houden via magazines voor beheerders, websites en nieuwsbrieven.
Ik weet dat Linux gratis is. Waarom zou ik er dan voor betalen?
Linux is vrijelijk beschikbaar op het Internet en staat op CD's die bij computermagazine's worden geleverd. Het is gewoonlijk ook toegestaan om een Linux-CD van je vriend voor de installatie te lenen, maar je zult geld uit moeten geven om een Linux-distributie, zoals RedHat of Caldera te kopen. Dit is logisch omdat je een grote verzameling software krijgt die is gebundeld en uitgebreid is getest door deze bedrijven voordat ze op CD of via het Internet worden gedistribueerd. Je krijgt gewoonlijk ook gedrukte handleidingen, service en ondersteuning van deze bedrijven (niet gratis beschikbaar). Je kunt zelf kiezen. Als Linux nieuw voor je is, zonder dat je vrienden in de buurt hebt die gewend zijn aan het gebruik van Linux, dan zou ik je een betaalde versie willen aanraden.
Ik gebruik mijn Linux-systeem thuis. Waarom kan ik het systeem niet draaien als een rootgebruiker?
Nee, Doe dit nooit. Zelfs wanneer je de enige persoon bent die het Linux systeem in gebruik heeft, dan nog is het altijd beter om een account aan te maken voor een andere gewone gebruiker met beperkte rechten. Dit omdat de rootgebruiker een almachtig persoon is en de kans erg groot is (geloof me, jongens!!) dat hij/zij per ongeluk een kritiek bestand of iets vergelijkbaars beschadigt. Elk ondeugdelijk programma zoals een virus of trojan horse zou geen toegang hebben tot bestanden waar jijzelf ook geen toegang toe hebt, wat je verzekert dat het effect van het programma als dit er is, minimaal zou zijn. Bovendien zou een cracker die het voor elkaar heeft gekregen toegang tot je systeem te verkrijgen via een netwerk of het Internet niet in staat zijn om met kritieke bestanden te gaan spelen. Tenzij je software installeert of iets anders aan het doen bent dat toegang tot het rootaccount vereist zelfs dan nog is het beter de opdracht su (superuser) te gebruiken om deze taak uit te voeren dan om in te loggen als rootgebruiker.
Hoe beheer ik mijn Linux-systeem?
Je bent op je Windows-systeem wellicht gewend geraakt aan het periodiek uitvoeren van programma's als Scandisk en diskdefragmentatieprogramma's. Bij Linux behorende bestandssystemen (gewoonlijk ext2/ext3) zijn zo ontworpen dat fragmentatie wordt beperkt. Dat betekent dat je je geen zorgen hoeft te maken over gefragmenteerde bestanden op je Linux-systeem. Er bestaan wel defragmentatie utility's voor Linux, maar die zijn niet bedoeld voor dagelijks gebruik in tegenstelling tot Disk defragmenter. Net als bij nieuwere versies van Windows wordt elke keer dat het systeem niet juist wordt afgesloten scandisk uitgevoerd, zo maakt Linux gebruik van een programma genaamd fsck (file system check) waarbij je wel of niet de optie hebt om deze tijdens de systeemstart te annuleren (dit is afhankelijk van je Linux-distributie). RedHat vraagt je vanaf versie 7.2 om bevestiging voordat het fsck uitvoert. Je hoeft in het geheel geen anti-virussoftware uit te voeren. Dus de hoeveelheid die je aan het beheer besteedt is veelbetekenend minder.
Waarom hebben veel Linux bestanden geen extensies?
Het simpele antwoord is dat die niet echt nodig zijn. Onder Windows, worden bestandstypen geïdentificeerd door hun extensies (bijvoorbeeld .exe voor uitvoerbare bestanden en .doc voor Word-documenten). Onder Linux worden bestandstypen gewoonlijk geïdentificeerd door een unieke identiteit genaamd het magische nummer. We kunnen ook gebruik maken van bestandsextensies. Onder Linux worden uitvoerbare bestanden geïdentificeerd door een speciale vlag, wat voor elk bestand wordt ingesteld. Op de opdrachtregel toont de opdracht ls deze bestanden gewoonlijk in een andere kleur. Onder KDE of gnome gebruik je de bestandseigenschappen om het bestandstype te identificeren.
Waarom hebben we zowel KDE als Gnome nodig?
Dat is niet zo. Het zijn slechts alternatieve grafische interfaces. Je kunt datgene van je keuze gebruiken. Een KDE-toepassing kan onder Gnome worden gebruikt en vice versa, wanneer slechts een paar basisbestanden zijn geïnstalleerd. De ontwikkeling van Gnome begon om historische redenen na die van KDE. Ze bieden beiden vergelijkbare features en concurrentie is goed voor de eindgebruiker (jij). Je kunt zelfs beiden draaien als je dat wenst.
Ik wil geen gebruik meer maken van Linux. Hoe verwijder ik het?
Tamelijk eenvoudig. Je moet hiervoor twee stappen doorlopen.
Boot in DOS met behulp van een bootdisk/opstartdisk (niet de MS-DOS prompt/opdrachtregel waarin voorzien door Windows) om vervolgens de Linux-partities te verwijderen met behulp van fdisk. (ze worden aangeduid als NON-DOS partities). Maak de nieuwe partities opnieuw aan om de vrijgekomen ruimte weer op te vullen.
Start de opdracht fdisk/mbr om de opstartopties te verwijderen.
Je kunt er ook voor kiezen het type bestandssysteem te wijzigen of de partities te verwijderen met behulp van fdisk, maar waarschijnlijk is bovenstaand het eenvoudigst.