Introductie Linux

Het besturingssysteem Linux is in wezen een variant op het besturingssysteem UNIX en Linux biedt waarschijnlijk alles wat UNIX biedt plus nog wat meer. Het is een multi-user, multi-tasking, netwerkbesturingssysteem welk tevens een gebruikersvriendelijke GUI (Graphical User Interface) heeft. Linux is in veel opzichten vergelijkbaar met Windows, maar biedt tevens veel unieke aspecten, die ik beknopt zal behandelen.

Linux is gelicentieerd onder de GPL (General Public license) van de GNU organisatie, waaronder de kernel wordt geleverd met de broncode, en vrijelijk beschikbaar is. Dit wordt Open Source software genoemd. Als resultaat wordt Linux beschouwd veiliger en stabieler te zijn dan gesloten software of eigendomssystemen zoals Windows omdat iedereen de broncode geschreven in de programmeertaal C kan analyseren en programmeerfouten op kan sporen of nieuwe features toe kan voegen. Van belang op te merken is dat ook al is de broncode vrij, iedereen het met winst mag verkopen. Dit is wat Linux helpt op zakelijk gebied.

Gerelateerde documenten

Historie van de ontwikkeling van Linux

In tegenstelling tot eigendomsbesturingssystemen, zoals Windows, die door een enkele organisatie worden ontwikkeld, wordt Linux door programmeurs over de hele wereld via het Internet ontwikkeld. Technisch gezien betekent Linux de kern van het besturingssysteem wat de kernel wordt genoemd. Dit is samen met de broncode geschreven in C onder de GPL (General Public License) vrijelijk beschikbaar.

De kernel kan alle interne taken beheren, zoals het toekennen van het geheugen en het afhandelen van verzoeken van apparaten die op je computer zijn aangesloten, zoals je toetsenbord, muis en printer. Het is niet mogelijk de kernel onafhankelijk te gebruiken zonder de coördinatie van diverse andere tools zoals de shell, die de interface voor de gebruiker levert en andere utility's die je wellicht frequent gebruikt. Ook in deze softwaretools is gewoonlijk net als de kernel vrijelijk voorzien.

Is Linux wat voor je

Dit is afhankelijk van wie je bent en wat je graag doet. Ik moet toegeven dat Linux geen besturingssysteem is dat voor alle doeleinden is geschikt en waarschijnlijk is het beter geschikt voor de één en minder plezierig voor de ander. Als je je computer thuis voor wat vermaak gebruikt en tevreden bent met je Windows-systeem, dan is er geen boeiende reden om op Linux over te stappen, maar die keuze heb je nu wel. Er zijn verscheidene redenen om Linux te overwegen. Als je net als ik student bent, dan kun je Linux zowel thuis als in college gebruiken om de opdrachten en zelfs de interne werking van UNIX-systemen te leren begrijpen. Voor het geval je wilt zien waarin Linux verschilt van je huidige DOS/Windows systeem, heb ik hieronder voorzien in een vergelijking.

De software bemachtigen

Als je besloten hebt Linux te installeren, dan heb je heel wat keuzes in hoe je dat doet. Neem alsjeblieft voor je daadwerkelijkheid verdergaat hierover een beslissing. Voor nieuwe gebruikers is het aan te bevelen een CD met packages te kopen.

Bouw je eigen Linux-systeem

Dit is knap lastig te doen, maar als je avonturistisch bent ingesteld, dan wens je wellicht je eigen Linux-systeem trachten op te bouwen. Deze optie is beslist niet aan te raden als je nog geen ervaring hebt met UNIX-systemen. Je beste kans is de Linux From Scratch (LFS), beschikbaar vanaf Linux From Scratch.

Download gratis een Linux-distributie

Ik beschouw dit niet als een geschikte optie, tenzij je een zeer snelle verbinding hebt. Je moet wellicht de ISO-images downloaden, bestaande uit een gigabyte aan bestanden of zelfs meer. Als je Linux wilt proberen, dan wil je wellicht distributies downloaden en degenen testen die op een diskette passen of echt klein zijn.

Betaalde versie van een handelaar

Als Linux nieuw voor je is en je niemand kent die Linux voor je kan installeren, dan zou dit je keuze moeten zijn. Je krijgt heel veel tools, handleidingen, service en ondersteuning.

Hulp van een vriend om zijn kopie op je machine te installeren (ja dat is legaal)

Veel nieuwe gebruikers doen dit. Je kunt het gewoon uitproberen zonder vast komen te zitten tijdens de installatie en alles wat daarbij komt kijken. Moderne installaties zoals Mandrake en SuSe zijn zo simpel als Windows, maar het is altijd handig een Linux goeroe aan je zijde te hebben. Op een bepaald moment kun je zo iemand nodig hebben.

Distributies

Wanneer mensen de naam Linux gebruiken, refereren ze waarschijnlijk naar een bepaalde distributie van Linux. Er wordt in verscheidene softwarepackages voor Linux voorzien via het Internet, maar de selectie en het downloaden ervan is een gecompliceerde taak die niet noodzakelijkerwijs voor nieuwe gebruikers die Linux willen proberen valt te beheren. Dit is precies waar distributies voor zijn.

Een distributie bestaat uit een set geteste softwarepackages die net zoals Windows door een bedrijf voor een kleine vergoeding op CD wordt geleverd. Het voordeel van het gebruik van distributies is de ondersteuning en de handleidingen, als ook het feit dat Linux kan worden gespecialiseerd voor gebruik op een bepaald gebied. Als je Linux bijvoorbeeld zou willen gebruiken voor embedded systemen, kan een distributie precies de juiste hoeveelheid benodigde software hiervoor leveren, optionele zaken, zoals de grafische gebruikersinterface achterwege latend. Dus je krijgt wat je wilt, in plaats van een algemeen package voor alle gebruikers.

Dus wederom blijven we achter met een enorme keuze aan distributies (er werden recent zo'n 200 distributies geteld, maar veel daarvan zijn bestemd voor speciale doeleinden). De hoofdstroom distributies die blijkbaar erg populair zijn, zijn RedHat, SuSE, Caldera en Debian. Per streek kan dit anders zijn. Kijk bij de dichtsbijzijnde computerwinkels voor meer informatie. Tussen deze distributies blijkt ook RedHat wijdverspreid.

Caldera is waarschijnlijk meer geschikt voor degenen die reeds Windows gebruiken. SuSE is een distributie uit Duitsland bekend om zijn groot aantal gebundelde packages en ondersteuning. Debian is uniek omdat het geen eigendom is van een bedrijf en het een non-profit op vrijwilligers gebaseerde distributie is enkel en alleen ontwikkeld door gebruikers.

Er bestaan nog vele andere distributies zoals Mandrake die streven naar meer gebruikersvriendeljkheid. Mandrake was van origine gebaseerd op RedHat. Mklinux voorziet in een zeer kleine distributie, welk kan worden gebruikt om Linux in eerste instantie uit te proberen. Er bestaan tevens verscheidene websites, zoals LinuxLinks.com, die in recentere informate voorzien.

Gerelateerde documenten

CD-Distributions-EN-HOWTO

Applicaties, Tools en Utility's

Bestandsbeheerder - Windows Explorer

KDE biedt een geïntegreerde bestandsbeheerder, genaamd Konqueror, welke ook dient als Internet-browser. De populairste formaten, zoals tekstbestanden en afbeeldingen hebben ingebouwde ondersteuning en openen binnen de Konqueror zelf. Verscheidene features zijn vergelijkbaar met Windows Explorer, dus je hoeft het niet zonder te doen.

Gnome bevat een simpele maar krachtige bestandsbeheerder genaamd GNU Midnight Commander (GMC). Nieuwere Linux-distributies bieden een alternatief genaamd Nautilus met een zeer indrukwekkende interface. Het schijnt zelfs het traditionele Control Center gebundeld met Gnome te hebben vervangen.

Configuratie-instellingen

Windows heeft een centrale bron voor het configureren van de Windows-instellingen genaamd het Configuratiescherm, met verscheidene applets Windows XP heeft dit georganiseerd in gerelateerde taken vergelijkbaar met de bestandsbeheerder Nautilus onder Linux. Zowel KDE als Gnome bieden vergelijkbare configuratieschermen. Linuxconf is een ander beheerhulpmiddel, wat helpt bij het op makkelijke wijze verrichten van een aantal taken zonder overal voor hoeven terug te vallen op de opdrachtregel.

Utility's

KDE en Gnome bieden utility's vergelijkbaar met Kladblok, Wordpad, Rekenmachine, Klok, Tekenset, Resource Monitor, enzovoort. Ik geef de voorkeur aan KWrite in vergelijking met Gedit. Er zijn nog diverse andere tools en keuzes beschikbaar.

Systeemtools - Scandisk en Diskdefragmenter

Het Linux bestandssysteem is zodanig ontworpen dat het fragmentatie beperkt. Je hoeft je er geen zorgen om te maken dat door deze feature je bestanden raken gefragmenteerd. Er bestaan een aantal defragmenteerprogramma's, maar ze zijn beslist niet bedoeld voor terloops gebruik. Wanneer je het Linux-systeem opstart dan voert linux een programma genaamd fsck (file system check) uit wat vergelijkbaar is met Scandisk. Je kunt dit ook handmatig uitvoeren als bestanden ernstig zijn beschadigd. Bekijk de manpage van dit stuk gereedschap voor meer informatie.

Ontwikkelaars

Software-ontwikkelaars en programmeurs zullen zich prima thuis voelen onder Linux. KDeveloper en Glade zijn handig als grafische omgevingen met hun ingebouwde hulp en andere tools. Linux wordt met compilers voor elke taal die je je ooit voor zou kunnen stellen van ADA tot C, C++ tot Java geleverd. KDE heeft een IDE genaamd KDEvelop, welk een alternatief biedt voor IDE's onder Windows. Gnome heeft een visuele interface voor het snel opstarten van grafische toepassingen. Klyx van Borland is een multi-platform tool vergelijkbaar met Visual Basic wat zowel onder Linux als Windows draait.

Aanvullende bronnen